امروزه با توجه به پيشرفت و توسعه روز افزون شهر و شهر سازي و همچنين نياز به افزايش سرعت و ايمني در كار و كاهش زمان و هزينه ها در سازه هاي مختلف، اينك به بررسي يكي از مصالح ساختماني كه توانايي و اصلاح روشهاي سنتي گذشته. ( از قبیل تیرچه بلوک ) و برآورده كردن نيازها، تحت عنوان قالب فلزي مشبك روفيكس ( که تنها نقش قالب برای نگهداری بتن تر را داراست و هیچگونه نقش سازه ای برای محاسب را نداشته ) مي پردازيم .
با استفاده از اين قالب ( اجرای سقف روفیکس ) امكان بتن ريزي و اجرای همزمان تمامی طبقات و عدم نياز به شمع، جك و حذف قالب بندي ( نسبت به روشهای سنتی سقفهای تیرچه بلوک ) را مي توان بدون استفاده از نيروي ماهر برآورده نمود. اين امتياز جهت سرعت بخشيدن به پيشرفت كار تاثير بسزايي دارد. در ضمن مي توان به تمامي طبقات به صورت كاملاً ايمن دسترسي داشت و خطر سقوط مصالح و يا افراد را به حداقل رساند .
از ديگر مزاياي استفاده از اين روش سبكي بيش از %۵۰ سقف كار شده ( مرکب یا کامپوزیت ) توسط قالب فلزي مشبك .روفيكس نسبت به سقفهاي سنتی از قبیل تیرچه بلوک است كه حدوداً موجب %۴۰ كاهش وزن مرده ساختمان و %۲۰ كاهش مصرف مصالح فولادي در اسكلت سازه ميشود .
لازم بذکر است وزن تمام شده سقف مرکب ( کامپوزیت ) با سقف عرشه فولاد برابر میباشد .
خواهشمند است جهت مشاوره و دریافت اطلاعات بیشتر با دفتر مرکزی گروه تخصصی otiX و یا لینک اینستاگرام با ما در ارتباط باشید.
روفيكس صفحه فلزي مشبكي است كه داراي هفت ناوداني به شكل ( V ) و تعداد حداقل 7000 شبكه در هر متر مربع مي باشد. روفيكس موارد استفاده بسياري دارد، يكي از كاربردهاي آن به صورت قالب براي اجرای سقف روفیکس برای سازه هاي مختلف بتني می باشد . در اين مقاله به بررسي امتيازات برجسته روفيكس و آزمايشات انجام گرفته بر آن در مقابل قالبهاي متداول بتني و روشهاي ديگرمي پردازيم. قرار دادن روفيكس روي تيرها و اجراي يك لايه بتني بر روي آن دو امتياز برجسته زير را بطور همزمان متجلي ساخت :
الف) عدم نياز به قالب بندي و حذف مشكلات مربوط به آن
ب) قرار گرفتن روفيكس در تحتاني ترين لايه دال ( ناحيه حداكثر تنش كششي )، و قفل شدن بتن درشبكهاي آن موجب شد كه ناوداني هاي قالب درجا بتوانند همه و يا بخشي از تنش هاي كششي بارگزاري را تحمل كنند. ديگر آنكه متصل بودن ناوداني هاي روفيكس بصورت يكپارچه از طريق شبكه هاي آن به تبادل نيروهاي جانبي در دال كمك شاياني مي كند .
روفيكس در ايران از ورق رول به ضخامت ۰.۷ ميليمتر از نوع ST-12 فولاد مباركه در دو نوع روغني و گالوانيزه به عرض 82 سانتيمتر و طول حداكثر 12 متر و وزن حدود 3.5 كيلوگرم در هر متر مربع توليد مي شود .
شايان ذكر است كه افزايش قابليت بارگزاري به دو روش امكان پذير مي باشد :
۱- بكاربردن ورق هاي فلزي ضخيم تر (۰.۷۰ ميليمتر )
۲- بالا بردن مدول مقطع از طريق افزايش عمق ناوداني ها ( ۱۸ ميليمتر )
۲– برخي امتيازات برجسته استفاده از قالبهای فلزي مشبك روفيكس
۱-۲- سهولت اجرا نصب روفيكس نيازي به نيروي ماهر مانند قالب بند ندارد و انجام آن توسط كارگران نيمه ماهر ساختماني به راحتي امكان پذير است.
۲-۲- ايمني
همزمان با قرارگرفتن روفيكس بروي تيرها يك شبكه ايمني در زير پاي كارگران گسترده مي شود كه از سقوط اجسام و افراد به طور كامل جلوگيري مي نمايد.
۳-۲- سرعت
سرعت قالب بندي برای اجرای سقف روفیکس با قالبهای فلزی روفيكس در حدود ۸۰۰ متر مربع در روز با دو كارگر مي باشد. با پوشش روفيكس در تمام طبقات سازه ، مي توان اجرای بتن ريزی را برای كليه طبقات بدون وابستگی به سقفهای ديگر به طور همزمان انجام داد که اين خود در زمان و هزينه های پروژه ها نقش مهمی ايفا می کند.
۴-۲- سهولت حمل و نقل، ضايعات و حجم ناچيز
برخلاف مصالحي مانند بلوك سفالي و قالب هاي بتني متداول، بارگيري، حمل، تخليه، نگهداري و مصرف روفيكس هيچگونه ضايعاتي ندارد. انبار كردن روفيكس به فضاي كمي نيازمند است بطوري كه يك كاميون به ظرفيت ۱۰ تن قادر است بيش از ۲۵۰۰ متر مربع قالب روفيكس را حمل كند. مساحت قابل توجهي از قالبهای فلزی روفيكس را مي توان در گوشه اي از كارگاه ساختماني به صورتي انبار كرد كه مزاحمتي براي ديگر فعاليتهاي ساختماني نداشته باشد .
۵-۲- شكل پذيري
قابليت شكل پذيري قالبهای فلزی روفيكس اين امكان را بوجود مي آورد كه فرمهاي پيچيده معماري را به سهولت قالب بندي و اجرا كرد و اين خود قابليت مصرف در زمينه هاي مختلف را می رساند .
۶-۲- عدم ايجاد آلودگي ( شيميايي و صدا ) و عدم تخريب شرايط محيط زيست
۷-۲- آكوستيك
اجسام جامد صدا را خيلي بهتر از گازها منتقل مي كنند. در سقفهاي بتني مركب، تنها محيط جامد براي عبور صدا، مقطع نازك جان تيرهاي آهني است و قسمت اعظم انرژي صوت، به هنگام عبور از هواي مسدود داخل سقف، جذب و به انرژي حرارتي تبديل مي گردد و نهايتا ميزان ناچيزي از آن به طبقه زيرين ميرسد. بنابراين ميزان انرژي صوتي كه مابين طبقات منتقل مي شود، در سقفهاي مركب كمتر از سقفهاي ضربي و بلوك سفالي است .
۸-۲- عايق حرارتي
هواي مسدود داخل سقف علاوه بر صدا، عايق حرارتي خوبي در تابستان و زمستان محسوب مي‌گردد .
۹-۲- نياز هر چه كمتر به وسايل جانبي
اجرای سقف روفیکس نياز هر چه كمتر به وسايل جانبي از قبيل ابزارالات، بالابر، دستگاه جوش و از اين قبيل.
۱۰-۲- تاسیسات
در روشهاي متداول، شبكه لوله هاي برق، آب و شوفاژ بر روي سقف قرار مي گيرد و پس از پوشاندن آن توسط پوكه و ماسه_سيمان كف سازي با موزاييك، سراميك يا سنگ انجام ميگيرد. اين روش مي تواند ضخامت سقف را تا 7 سانتيمتر افزايش دهد و آن را سنگين تر كند، در صورتي با عبوردادن لوله هاي تاسيسات از فضاي بين دو لايه سقف ميتوان ضخامت و وزن سقف را بطور همزمان كاهش داد. با استفاده از لوله هاي پليمري، لوله كشي سرد و گرم در داخل ضخامت سقف، به سهولت امكان پذير شده و مشكلات ناشي ازخوردگي، پوسيدگي و تعميرات بعدي به شدت كاهش مي يابد .
۱۱-۲- بتن
متراكم كردن بتن نيز به راحتي توسط تخته ماله امكان پذير است .
۱۲-۲- افزايش استحكام سازه
قرار گرفتن روفيكس در سطح زيرين دال، يعني در ناحيه حداكثر تنش كششي و قفل شدن بتن در شبكه هاي آن، موجب مي شود كه تنشهاي حاصل از بارگزاري به ناوداني هاي روفيكس منتقل شوند. برخلاف شبكه ميلگرد كه در آن ميلگردها مستقل از يكديگر عمل مي كنند . ناوداني هاي روفيكس از طريق شبكه های آن به يكديگر متصل بوده و يك سطح يكپارچه فولادي تشكيل مي دهند. بارگزاري هاي متعدد نيز نشان داده اند. كه تركيب روفيكس و بتن در صورتي كه متراكم كردن بتن و درگيري آن با شبكه هاي روفيكس به نحو مطلوبي انجام شده باشد ميتواند در حذف و يا كاهش مصرف آرماتور موثر واقع شود .
۳- اجراي دال مركب ( در ساختمان هاي اسكلت فلزي )
با استفاده از كارگر نيمه ماهر روفيكس را عمود برجهت محورطولي تيرها و برروي آنها قرار مي‌دهند، با سوراخ كردن شبكه‌هاي روفيكس، گل ميخها را از داخل آنها می گذرانند و يا بعد از پهن کردن قالبهای فلزی گل ميخها نصب می شوند و روفيكس كاملا بر روي بال فوقاني تيرها قرار می گيرد، و ميلگردهای طراحی بر روي ناودانيهاي روفيكس قرار گرفته و سقف آماده بتن‌ريزي ميشود .
1-۳- مقايسه :
كليه سقفها را ميتوان با روفيكس پوشاند و سپس عمليات بتن‌ريزي را همزمان و يكجا اجرا كرد. معمولا با روشهاي متداول كنوني اجراي هر سقف بين 10 الي 15 روز به طول ميانجامد كه براي يك ساختمان 10 طبقه چيزي نزديك به 100 الي 150 روز وقت لازم است. ديگر آنكه سطوح بتني حاصل از قالب بندي چوبي يا فلزي بسيار صاف هستند ولي سطوح زبري كه در اثر درگيري بتن و شبكه‌هاي روفيكس .به وجود مي آيند مشكل چسبيدن اندود گچ و سيمان را به كلي بر طرف مي‌كنند .
۴- جايگزين بلوك سفالي و كاهش وزن سقف
محاسن بلوك سفالي را ميتوان در آكوستيك و ضريب انتقال حرارتي مطلوب آن يافت و اما تاواني كه در مقابل به دست آوردن اين محاسن بايد پرداخت و در مقابل آن امتيازاتي كه اجرای سقف روفیکس با قالبهای روفيكس ارايه مي‌دهد عبارتند از :
الف ) وزن بلوك سفالي براي سقف در هر 100 متر مربع بين 8000 تا 12000 كيلوگرم است كه در مقابل آن روفيكس داراي وزن معادل 350 كيلوگرم مي باشد (کمتر از %5 وزن بلوك ) كه در محاسبه تيرها، ستونها و پي نقش عمده اي را ايفا مي‌كند .
ب) اجراي سقفهاي تيرچه بلوك مستلزم استفاده از شمع يا جك ميباشد در حالي كه قالب روفيكس نيازي به شمع يا جك ندارد .
ج)در روشهای متداول امروزی اجراي سقف بعدي تنها پس از گيرش سقف زيرين ميسر ميباشد در صورتی که با استفاده از روفيكس اجراي تمامی سقفها به طور يكجا و همزمان امكان پذير است .
ه ) بارگيري، حمل، تخليه، انبارداري و نصب بلوك سفالي ضايعات قابل توجهي دارد ولي ضايعات روفيكس درحد صفر است .
ي ) روش تيرچه بلوك براي نصب به نيروي ماهر نيازمند است ولي قالبندي با روفيكس با كارگران نيمه ماهر امكان پذير است .
۵- جدول طراحي و انتخاب ضخامت دال بتني روي قالب روفيكس
رابطه بين ضخامت دال بتني و اندازه دهانه تيرهاي فرعي براي شرايط مختلف بارگزاري در جدول زير نشان داده شده است . آزمايشات نشان داده اند كه ظرفيت نهايي دال در حدود ۳ برابر مقاديرجدول زير ميباشد :
۶- كاهش وزن و تاثير آن در رفتار استاتيكي و ديناميك سازه
سقف سبك پيشنهادي به وزن ۲۳۰ كيلوگرم بر متر مربع نسبت به سقفهاي متداول با وزن حدود ۶۰۰ كيلوگرم بر متر مربع ، بيش از % ۶۰ سبكتر است و با استفاده از آن موجب حدود %۴۰ كاهش وزن مرده ساختمان و %۲۰ كاهش مصرف مصالح فولادي در اسكلت نسبت به روشهای متداول مي گردد .
۷- ديوارهاي بتني
۱-۷- ديوارهاي تقسيم كننده داخلي
استفاده از روفيكس براي اجراي تيغه‌هاي داخل ساختمان در مقايسه با تيغه هاي آجري هم از نظر وزن و هم از نظر سرعت اجرا داراي امتياز بيشتري است بعلاوه، ضخامت كمتر ديوار با حفظ استحكام آن در افزايش مساحت مفيد ساختمان نيز موثر است .
۲-۷- ديوارهاي خارجي به صورت دو لايه با عايق حرارتي
۱- با نصب سريع روفيكس به قسمت بيروني چهارچوبها و اجراي يك لايه سيماني به آن كامل گشته و فضاي داخل ساختمان محصور مي گردد .
۲- كليدها، لوله‌هاي برق و لوله‌هاي آب به قسمت داخلي ديوار نصب مي‌شوند .
۳- همزمان با نصب روفيكس جداره داخلي فضاي خالي بين دو لايه روفيكس با عايق حرارتي پر ميشود .
۴- اندود گچ يا سيمان براي سطوح داخلي بر روي روفيكس اجرا گشته و كار خاتمه مي‌يابد .
۳-۷- قالب‌بندي ديوارهاي سازه‌اي خميده مانند مخازن، گنبدها، دودكشهاي بتني
۸- پوشش تونل
۱-۸- بصورت حايل براي جلوگيري از ريزش جداره داخلي
۲-۸- پوشش بتني جداره تونل
۱- با توجه به محدوديت فضای کار، قالب بندی به روشهای سنتی برای اجرای ديواره داخلی تونل کاری دشوار و دست و پا گير محسوب می شد .
۲- اگر قالب های چوبی و يا فلزی مورد استفاده قرار می گرفتند در حين ريختن بتن مشاهده و معاينه فضاهايی که توسط بتن پر نشده بودند مقدور نيست، ليکن بدليل وجود شبکه های موجود در روفيکس هر گونه حفره و يا فضای خالی در هنگام بتن ريزی مشخص و پر می شود .
۳- پس از انجام بتن ريزی سطح ناصاف حاصله ايده آل ترين سطح برای چسبيدن اندود داخلی تونل و يا لاينينگ داخل تونل را فراهم آورد .
۹- اجراي پله
از آنجايي كه اجراي پله با روفيكس نيازي به قالب‌بندي نداشته و به سرعت انجام ميگيرد لذا بلافاصله پس از ساخت اسكلت ميتوان كليه پله‌ها را اجرا كرده و امكان دسترسي آسان به تمامی طبقات را براي تمامی افراد فراهم كرد. ضمنا انعطاف پذيري روفيكس امكان اجراي فرمهاي مختلف پله را فراهم مي‌سازد . اين در حالي است كه در سيستمهاي متداول امروزي دسترسي به سقفها فقط از طريق بالا رفتن از ستونها ميسر مي باشد .
۱۰- نتيجه گيري
با توجه به مطالب و مقايسات فوق الذكر ميتوان گفت كه اجرای سقف روفیکس با قالبهاي فلزي. مشبك روفيكس تقريبا كليه نيازهاي يك محاسب، مجري و بهره‌بردار از يك سازه را كه عمدتا شامل كاهش هزينه، زمان و بالا‌بردن سرعت و ايمني را فراهم مي‌كند. باشد كه آشنايي و استفاده از تكنولوژي روز در تامين هر چه بيشتر نيازهاي بشر امروزي مفيد واقع گردد .
با استفاده از قالب فلزی مشبک روفیکس امکان بتن ریزی همزمان همه طبقات بدون نیاز به شمع، جک و حذف قالب بندی بدون استفاده از نیروی ماهر امکان‌پذیر خواهد بود که این امر به جهت پیشرفت کار و سرعت در اجرا تاثیر بسزایی خواهد داشت. با این روش می‌توان ارتباط با طبقات با ایمنی کافی و عدم ریزش و سقوط مصالح را فراهم نموده و برای افراد حاضر در محل اطمینان خاطر ایجاد نمود.
معرفی
روفیکس قالب ” درجا “یی است که اغلب برای اجرای سقفهای مرکب بتنی و دیوارهای یکپارچه از آن استفاده می‌شود. از جمله خصوصیات روفیکس مانند سبکی، صرفه اقتصادی با توجه به شرایط اقلیمیِ اکثر مناطق ایران، سرعت و سهولت د ر نصب، نیاز به استفاده از آن در اجرای سقف روفیکس را اجتنا ب ناپذیر کرده است.
مشخصات فنی
روفیکس صفحه فلزی مشبکی است با هفت ناودانی به شکل V و تعداد حداقل ۷۰۰۰ شبکه در هر متر مربع میباشد. مواد اولیه روفیکس ورق روغنی و یا گالوانیزه به ضخامت ۸۰/۰ یا ۷۰/۰ میلیمتر از نوع DIN 1623-1 یا ST12 فولاد مبارکه است. روفیکس موارد استفاده متفاوتی دارد. یکی از کاربردهای آن، شکل قالب برای اجرای سقف روفیکس سازه‌های مختلف بتنی است.
تاریخچه
از چهل و پنج سال پیش تا کنون از روفیکس برای ساختن سقفهای کاذب (بدون نیاز به بستن شبکه میلگرد) در کشورهای صنعتی جهان از این محصول استفاده می شده است.
مقاومت خمشی قابل توجه روفیکس مهندسین و پژوهشگران را را برآن داشت تا با قراردادن روفیکس برروی تیرهای فرعی و بتن ریزی برروی آن، این محصول را به عنوان قالب و همینطور بخشی از فولاد تقویتی مورد استفاده قرار دهند.
آزمایش‌های متعدد انجام شده برای اجرای سقف روفیکس نشان می‌دهد که ترکیب بتن .با روفیکس بوسیله درگیرشدن بتن در شبکه‌های روفیکس، مقاومت قابل توجهی را در مقابل بارگذاری از خود به نمایش می‌گذارد.
از دیگر خواص اجرای سقف روفیکس این روش سبکی بیش از% ۶۵ سقف با قالب فلزی مشبک روفیکس نسبت به سقفهای متداول است که حدوداً موجب کاهش% ۴۰ وزن مرده ساختمان% ۲۰ کاهش مصرف مصالح فولادی در اسکلت سازه می‌شود.
مزایا
سهولت اجرا: اجرای سقف روفیکس نیازی به نیروی ماهر از جمله قالب بند ندارد و انجام آن توسط کارگران ساده ساختمانی
بدون مشکلی امکان‌پذیر است. ایمنی: همزمان با قرارگیری روفیکس بروی تیرها، شبکه‌ای ایمنی در زیر پای کارگران گسترده
میشده و از سقوط اجسام و افراد، جلوگیری می‌کند.
سرعت: سرعت قالب بندی با روفیکس به طور میانگین در حدود ۸۰۰ متر مربع در روز با دو کارگر میباشد
که با وجود پوشش روفیکس در تمام طبقات، می‌توان کلیه طبقات را همزمان بتن ریزی کرد.
قابلیت اجرا: قابلیت شکل پذیری روفیکس امکان ایجاد فرمهای پیچیده معماری را به سهولت بوجود آورده و قالب بندی را امکان‌پذیر می‌کند.
روفیکس در کاهش وزن و تاثیر رفتار استاتیکی و دینامیک سازه موثر است.
نیاز هر چه کمتر به وسایل جانبی مانند ابزارالات، بالابر، دستگاه جوش و…
تاسیسات: در روشهای متداول، شبکه لوله‌های برق، آب و شوفاژ روی سقف قرار می‌گیرد
پس از پوشاندن سطح توسط پوکه و ماسه-سیمان کف سازی بوسیله موزاییک، سرامیک یا سنگ صورت می‌پذیرد.
افزایش استحکام سازه: قرار گرفتن روفیکس در سطح زیرین دال و در ناحیه ایی که .حداکثر تنش کششی وجود دارد و قفل شدن بتن در شبکه‌های آن صورت می‌پذیرد و موجب می‌شود .که تنشهای حاصل از بارگذاری به ناودانی‌های روفیکس منتقل شوند. هر ناودانی روفیکس سطح مقطعی برابر با ۴۰ میلیمتر مربع (معادل سطح مقطع میلگردی به قطر ۷ میلیمتر) میباشد.
عایق حرارتی و صوتی: بیشتر انرژی صوت، به هنگام عبور از هوای مسدود داخل سقف، جذب و به انرژی حرارتی تبدیل می‌گردد و نهایتاً میزان ناچیزی از آن به طبقه زیر می‌رسد.
بنابراین میزان انرژی صوتی که مابین طبقات منتقل می‌شود، در سقفهای مرکب روفلکسی کمتر از سقفهای ضربی و بلوک سفالی است زیرا جامدات صدا را بیشتر از گازها منتقل می‌کنند. هوای مسدود داخل سقف علاوه بر صدا، عایق حرارتی خوبی در تابستان و زمستان به حساب می‌آید.
مزایای اجرایی
سرعت و سهولت در اجرا.
عدم نیازبه نیروی ماهر.
کاهش هزینه مصالح سقف.
عدم نیاز به شمع یا جک.
بدون نیاز به بالابر ویا جرثقیل برای نصب روی طبقات
حذف قالب بندی به روش سنتی.
امکان بتن ریزی همزمان همه طبقات.
کاهش ضخامت و وزن سقفها.
ایمنی بیشتر در مقابل زلزله.
کاهش مصرف مصالح دراسکلت ساختمان.
ایجاد سقف دوجداره وعایق دربرابرصدا و حرارت.
قابلیت عبور تآسیسات از داخل ضخامت سقف
جلوگیری از پوسیدگی لوله‌ها.
قابلیت شکل پذیری بی نظیر برای ساخت فرمهای پیچیده.
قابلیت حمل مساحت‌های زیاد با صرف حداقل انرژی و هزینه
