در سرزمینهایی مثل روم شکل نیمکره را برای گنبد بر میگزیدند و چون میانتار رانش بر منحنی آن منطبق نمیشد ناچار بودند که کنارههای آن را هرچه ستبرتر کنند تا در برابر رانش سدی باشد، در صورتی که معماران ایرانی نیم دایره را برای پوشش مناسب نمیدانستند و شکلهائی نظیر تخم مرغی و هلو چینی و بیضی را انتخاب میکردند که خود به خود میانتار رانش بود و این انتخاب باعث میشد که بتواند ضخامت گنبد را در خاستگاه و پاکار تنها به اندازه یک شانزدهم دهانه بگیرند (که البته هرچه بالاتر میرفت نازک میشد تا به کلاله برسد).
گنبد پیازی
گنبد مقرنس
گنبد بیضوی
گنبد سهمی
گنبد چندگوش
گنبد بادبانی
گنبد نعلبکی
گنبد چتری